Mantell garpiog

Comma butterfly

Comma ©David Longshaw

Mantell garpiog

Enw gwyddonol: Polygonia c-album
Mae gan y fantell garpiog ymylon adenydd carpiog nodedig, sy'n helpu i'w chuddliwio - wrth orffwys, mae'n edrych yn union fel deilen farw! Mae'n ffafrio ymylon coetir, ond gellir ei gweld yn bwydo ar ffrwythau sydd wedi syrthio mewn gerddi.

Gwybodaeth am rywogaethau

Ystadegau

Wingspan: 5.0-6.4cm

Statws cadwraethol

Common.

Pryd i'w gweld

Ionawr i Rhagfyr

Ynghylch

Mae’r fantell garpiog yn löyn byw oren a brown canolig ei faint. Mae'n cael ei enw yn Saesneg, Comma, o'r smotiau gwyn siâp atalnod sydd o dan ei adenydd. Mae ar yr adain drwy gydol y flwyddyn, yn cael sawl nythaid ac yn gaeafu fel oedolyn. Mae'n löyn byw cyffredin ac eang yn ymylon y coetir, yn enwedig yn ystod y gwanwyn a'r hydref. Mae'r lindys yn bwydo ar ddanadl poethion, llwyfenni a helyg.

Mae ganddynt frychau brown a gwyn sy'n gwneud iddynt edrych fel tail adar ac yn helpu i'w cuddliwio.

Sut i'w hadnabod

Mae'r fantell garpiog yn unigryw: mae’r adenydd carpiog, oren gyda smotiau brown yn ei gwneud yn wahanol i rywogaethau tebyg. Mae lliw brown cêl ar ei hochr isaf, sy'n gwneud iddi edrych fel deilen farw.

Dosbarthiad

I’w chanfod ledled Cymru a Lloegr, ac yn ymledu i dde'r Alban.

Roeddech chi yn gwybod?

Mae’r fantell garpiog sy'n dod i'r golwg yn gynnar yn yr haf yn llawer goleuach ei lliw na'r rhai sy'n ymddangos yn nes ymlaen. Bydd y ffurf oleuach yma’n cael ail nythaid ac mae’r ffurf dywyllach yn gaeafu fel oedolyn.

Sut y gall bobl helpu

Mae’r Ymddiriedolaethau Natur yn rheoli llawer o warchodfeydd natur mewn coetiroedd er budd pob math o löynnod byw, gan gynnwys y fantell garpiog. Mae cymysgedd o brysgoedio, torri prysgwydd, cynnal a chadw llennyrch a pheidio ag ymyrryd i gyd yn helpu bywyd gwyllt y coetir i ffynnu. Fe allwch chi helpu hefyd: gwirfoddolwch gyda'ch Ymddiriedolaeth Natur leol a gallech chi fod yn rhan o bopeth, o grefftau coedwig traddodiadol i arolygu glöynnod byw.

Gwyliwch

Comma caterpillar and butterfly © Tom Hibbert